Ceny energii w Polsce jednymi z niższych w Europie
Wg danych ARE, polskie gospodarstwa domowe w większości płacą za energię średnio 110,17 EUR brutto[1] za jedną megawatogodzinę (1000 kWh). To preferencyjna stawka za energię zużywaną do limitu 2000-3000 kWh w zależności od rodzaju gospodarstwa domowego (rządowa ustawa, która jest obecnie w parlamencie, zwiększa te limity o dodatkowych 1000 kWh). Warto zaznaczyć, że według danych GUS przeciętne zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie domowym w Polsce wynosi niecałe dwie megawatogodziny rocznie (2000 kWh).
ARE przeanalizowała maksymalne limity cen energii dla gospodarstw domowych obowiązujące w kilkunastu europejskich krajach na dzień 30 czerwca 2023 roku. W Europie, najniższy spośród analizowanych krajów limit jest w Chorwacji i na Słowenii (ok. 100 EUR/MWh), a najwyższy w Niemczech (400 EUR/MWh), Austrii (480 EUR/MWh), Holandii (484 EUR/MWh) i Włoszech (491,37 EUR/MWh). Na ich tle nawet maksymalna cena energii w Polsce, czyli 185,36 EUR/MWh, jest znacząco poniżej średniej, a należy podkreślić, że większość gospodarstw domowych w Polsce za zużywaną energię płaci zaledwie 110,17 EUR/MWh.
W większości z analizowanych krajów – podobnie jak w Polsce, odbiorców energii elektrycznej chronią mechanizmy osłonowe, będące skutkiem podejmowanych przez poszczególne kraje działań nadzwyczajnych w czasie kryzysu energetycznego. Kraje europejskie obniżały jednak ceny energii elektrycznej w bardzo zróżnicowanym stopniu.
Wprowadzony dla Polski limit cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych wynosi 852,66 PLN/MWh brutto (185,36 EUR/MWh) i jest znacznie niższy od średniej europejskiej, która wynosi 256,21 EUR/MWh. Powyższy limit dotyczy tylko odbiorców, którzy przekroczyli maksymalny poziom zużycia, określony stosowną ustawą. Gospodarstwa domowe, które zużywają energię elektryczną poniżej określonych limitów (a jest ich w Polsce większość), mają zagwarantowane w 2023 roku ceny energii elektrycznej na poziomie taryf zatwierdzonych na 2022 rok, w wysokości 412 PLN netto[2] (506,76 zł/MWh brutto), tj. 110,17 EUR/MWh brutto[3]. Dodatkową ochronę dla odbiorców bytowych w Polsce, zapewniają też zamrożone na rok 2023 do poziomu w obowiązujących taryfach na 2022 rok, stawki opłat za świadczenie usług dystrybucji. Niższe opłaty za fizyczną dostawę energii, obowiązują podobnie jak w przypadku wyznaczonych limitów cenowych, do określonych poziomów zużycia energii przez odbiorcę.
Rządowa Tarcza solidarnościowa – osłona przed wysokimi cenami
Polacy mają niższe ceny energii dzięki rozwiązaniom Tarczy solidarnościowej. W rzeczywistości koszty wytwarzania energii i jej dystrybucji w Polsce są znacznie wyższe, Polacy jednak tego nie odczuwają. Zamrożenie cen netto energii elektrycznej dla gospodarstw domowych dotyczy energii zużywanej do limitu od 2000 do 3000 kWh (czyli 2-3 MWh). To powyżej średniego zużycia polskich gospodarstw domowych, które wynosi niecałe 2000 kWh rocznie. By jednak wyższe ceny nie dotknęły odbiorców, rząd zdecydował o podwyższeniu limitów cen preferencyjnych, aż o 1000 kWh. Ustawa w tej sprawie jest obecnie procedowana w parlamencie.
Różnicę między kosztami wytwarzania energii a jej finalną ceną pokrywają spółki energetyczne, wytwarzające energię elektryczną, wpłacając środki na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny. Tylko Grupa PGE przeznaczy w tym roku na ten cel ok. 10 miliardów złotych, gwarantując tym samym niskie ceny energii dla milionów Polaków.
Korzyści dla przedsiębiorstw
Dzięki rządowej Tarczy solidarnościowej mikro, mali i średni przedsiębiorcy, ale też odbiorcy wrażliwi, samorządy i instytucje publiczne mają gwarancję, że za energię elektryczną zapłacą nie więcej niż 785 zł/MWh netto (do tej kwoty należy doliczyć koszty dystrybucji i podatki). Rządowa nowelizacja, która jest teraz procedowana w parlamencie, obniża tę cenę do 693 zł/MWh, od 1 października tego roku.
[1] W podanych cenach zawarty jest podatek VAT, należy do nich doliczyć koszty akcyzy, które w Polsce wynoszą 5 zł za MWh (równowartość 1,12 euro).
[2] Informacja Prezesa URE nr 46/2022
[3] Wg średniego kursu 1€uro=4,6 PLN, w okresie 01.12.2022-01.06.2023