Opłata mocowa naliczana jest na podstawie przepisów ustawy o rynku mocy, uchwalonej 08.12.2017 r., która weszła w życie 18.01.2018 r. Obowiązek pobierania opłaty mocowej został wyznaczony na okres od 1.01.2021 r.
Fundusze zebrane z tej opłaty będą wykorzystywane na budowę nowych i modernizację już istniejących elektrowni, w celu zapewnienia stabilności dostaw energii elektrycznej dla odbiorców końcowych.
W zależności od rodzaju odbiorcy, opłata mocowa jest naliczana wg. dwóch różnych sposobów:
- Dla gospodarstw domowych obowiązuje stała opłata za każdy miesiąc. Wysokości tych stawek są zróżnicowane w zależności od przedziału rocznego zużycia energii przez odbiorcę. W w/w ustawie wskazano następujące przedziały zużycia rocznego:
- do 500 kWh
- od 500 kWh do 1200 kWh
- od 1200 do 2800 kWh
- powyżej 2800 kWh
Poprzez roczne zużycie energii należy rozumieć zużycie w okresie 365 dni poprzedzających dzień końca bieżącego okresu rozliczeniowego.
Stawki opłat dla poszczególnych przedziałów zużycia są ustalane urzędowo (przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki) odrębnie na każdy rok kalendarzowy.
W roku 2021 są one następujące:
Rodzaj odbiorcy pobierającego energię elektryczną w gospodarstwie domowym | Stawka opłaty mocowej (zł/mc) | |
[netto] | [brutto] | |
odbiorcy o rocznym zużyciu energii elektrycznej do 500 kWh | 1,87 | 2,30 |
odbiorcy o rocznym zużyciu energii elektrycznej od 500 kWh do 1200 kWh | 4,48 | 5,51 |
odbiorcy o rocznym zużyciu energii elektrycznej od 1200 kWh do 2800 kWh | 7,47 | 9,19 |
odbiorcy o rocznym zużyciu energii elektrycznej powyżej 2800 kWh | 10,46 | 12,87 |
Przykład: Odbiorca zużył w ciągu roku 2250 kWh. To zużycie mieści się w przedziale od 1200 kWh do 2800 kWh, tak więc odbiorca będzie miał naliczaną opłatę mocową w wysokości 7,47 zł za każdy miesiąc okresu rozliczeniowego.
- Pozostali odbiorcy (inni niż gospodarstwa domowe) obciążani są opłatą mocową za każdą kilowatogodzinę energii pobranej w wybranych godzinach doby. Godziny te, oraz stawka opłaty, są określane urzędowo (przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki), odrębnie na każdy rok kalendarzowy lub nawet na każdy kwartał tego roku. W roku 2021 są to godziny od 7:00 do 22:00 w dni robocze, jednakowo we wszystkich kwartałach. Stawka opłat wynosi 0,0762 zł/kWh netto.
Co należy rozumieć przez godziny przypadające na szczytowe zapotrzebowanie na moc w systemie?
Są to godziny, w których następuje największe zapotrzebowanie na energię elektryczną. Ich określenie jest konieczne do obliczenia stawki opłaty mocowej dla odbiorców innych niż gospodarstwa domowe. Na rok 2021 godziny szczytowe zostały wyznaczone przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki jako piętnaście kolejnych godzin każdej doby przypadającej na dzień roboczy (dni od poniedziałku do piątku z wyłączeniem dni ustawowo wolnych od pracy), przy czym pierwsza z tych godzin, każdego dnia roboczego rozpoczyna się o 7.00, a piętnasta rozpoczyna się o 21.00 i trwa do 21.59).
Dlaczego na fakturze nie ma progu zużycia do stawki opłaty mocowej? (odbiorca grupy taryfowej G)
Wskazywanie na fakturze przedziału zużycia, do którego przypisano roczne zużycie energii przez odbiorcę, nie jest obowiązkowe. Przedział zużycia można określić na podstawie zastosowanej stawki opłat. W tej sytuacji, aby nie dodawać nadmiarowych informacji – zrezygnowano z prezentowania opisu nazwy tego przedziału.
Dlaczego naliczono mi opłatę mocową od takiej ilości energii elektrycznej? (odbiorca C1 z wymienionym licznikiem)
Ilość energii elektrycznej, od której należy naliczyć opłatę mocową została wyznaczona przez Operatora Pomiarów (PGE Dystrybucja S.A.). Wynika ona z danych pomiarowych zarejestrowanych przez licznik w postaci ilości energii pobranej w każdej godzinie okresu rozliczeniowego. Operator Pomiarów w swoim systemie informatycznym sumował zużycia z wybranych godzin okresu rozliczeniowego i tę sumę przekazał jako ilość energii do opłaty mocowej. Wielkości tej nie można wprost odczytać z ekranu licznika.
Dlaczego naliczono mi opłatę mocową od takiej ilości energii elektrycznej? (odbiorca C1 bez wymienionego licznika)
Ilość energii elektrycznej, od której należy naliczyć opłatę mocową została wyznaczona przez Operatora Pomiarów (PGE Dystrybucja S.A.). W związku z tym, że licznik nie rejestruje zużycia energii odrębnie dla każdej godziny okresu rozliczeniowego, Operator Pomiarów wyznaczył te wartości w oparciu o sumaryczną wartość energii pobranej w całym okresie rozliczeniowym, oraz tzw. „profil standardowy” dla grupy taryfowej, w tym przypadku C1.
„Profil standardowy” to tabela zawierająca współczynniki dla każdej godziny roku. Współczynnik dla danej godziny określa jaką część energii pobranej w całym okresie rozliczeniowym należy przypisać do danej godziny. Profile standardowe weryfikuje i zatwierdza Urząd Regulacji Energetyki. Po wyznaczeniu ilości energii dla każdej godziny okresu rozliczeniowego, Operator Pomiarów, w swoim systemie informatycznym, sumował zużycia z wybranych godzin okresu rozliczeniowego i tę wartość przekazał jako ilość energii do opłaty mocowej.
Dlaczego czasami stosowana jest opłata stała mocowa w przypadkach, które nie dotyczą gospodarstw domowych? (odbiorca G)
Zastosowanie mechanizmu wyliczania opłaty mocowej w oparciu o stawkę miesięczną do rozliczeń ze wszystkimi odbiorcami z grupą taryfową G wynika z dotychczasowej praktyki kwalifikowania wszystkich odbiorców tej grupy taryfowej jako odbiorców w gospodarstwach domowych. Wobec tego, taki sposób rozliczeń opłaty mocowej będzie zastosowany również dla odbiorców z tą grupą taryfową, pobierających energię na inne cele (np.: oświetlenie w budynkach mieszkalnych, garaże, lokale o charakterze zbiorowego mieszkania).
Dlaczego naliczona została opłata mocowa od danej ilości energii elektrycznej i z czego ta ilość wynika? (Odbiorca z licznikiem przedpłatowym/Ryczałt)
Odbiorcy z grupą taryfową G, którzy mają licznik przedpłatowy, mają opłatę mocową rozliczaną w formie stałej opłaty miesięcznej. Skoro w danym przypadku opłata mocowa została policzona od ilości energii, to najprawdopodobniej mamy do czynienia z inną grupą taryfową niż Gx. Jeżeli tak nie jest, to zastosowany sposób wyliczenia jest nieprawidłowy i należy złożyć reklamację do wystawcy, od którego otrzymano fakturę.
W przypadku odbiorców „przedpłatowych” z grupą taryfową inną niż Gx, opłata mocowa naliczana jest od ilości energii pobranej w wybranych godzinach doby (zgodnie z przepisami prawa). Rozliczenia z tymi odbiorcami nie są wykonywane na podstawie wskazań licznika, tylko „z góry”, dlatego nie ma możliwości pozyskania z tego licznika rzeczywistych danych pomiarowych dotyczących poboru energii w wybranych godzinach doby. W tej sytuacji ilość ta jest wyznaczana jako ułamek (procent) ilości energii wynikającej z wpłacanej kwoty przedpłaty. Wielkość tego ułamka została określona przez Operatora Pomiarów (PGE Dystrybucja S.A.) na podstawie „profilu standardowego” dla grupy taryfowej przypisanej do odbiorcy.
W skrócie, ułamek ten określa „uśrednioną ilość energii jaką odbiorcy w danej grupie taryfowej pobierają w wybranych godzinach doby, w stosunku do całkowitej ilości energii pobranej”. Ułamek jest wyznaczany każdorazowo w przypadku zmiany, przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, wybranych godzin doby, dla których obowiązuje opłata mocowa.
W przypadku odbiorców z grupą taryfową „R” (ryczałtowych), opłata mocowa jest liczona od ilości energii pobranej w wybranych godzinach doby. W tej grupie taryfowej ilość pobranej energii nie jest mierzona przez licznik, tylko jest wyznaczana na podstawie mocy zainstalowanych odbiorników oraz długości okresu rozliczeniowego. Ponadto, zakłada się jednakowy pobór energii w każdej godzinie okresu rozliczeniowego. Tak więc, zużycie energii w wybranych godzinach doby jest wyznaczane jako ułamek całkowitej ilości energii wyznaczonej dla okresu rozliczeniowego. Wielkość tego ułamka jest wyznaczany przez Operatora pomiarów (PGE Dystrybucja S.A na podstawie „profilu standardowego” dla grupy taryfowej. Ułamek jest wyznaczany każdorazowo w przypadku zmiany, przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, wybranych godzin doby, dla których obowiązuje opłata mocowa.
Dlaczego naliczona została opłata mocowa od tak dużej ilości energii elektrycznej, skoro energia zużywana była tylko w nocy? (odbiorca LP/Ryczałt)
Mechanizm sprzedaży przedpłatowej nie umożliwia pozyskania informacji o zużyciu w konkretnych godzinach doby. Podobna sytuacja występuje w przypadku odbiorców w grupie taryfowej „R”. Zakłada się, że pobór energii jest jednakowy w każdej godzinie i odbiorca nie ma możliwości dowolnego nim sterowania. Tak więc, w obu przypadkach do rozliczania opłaty mocowej musi być zastosowany mechanizm opisany w odpowiedzi powyżej – jednakowy dla wszystkich odbiorców.
Dlaczego naliczona została opłata mocowa od ilości energii elektrycznej stałej i nie wykonano bilansowania ? (Prosument)
W przypadku prosumentów rozliczanych w grupach taryfowych Gx, opłata mocowa wyliczana jest jako stała opłata miesięczna. Zgodnie z przepisami ustawy o odnawialnych źródłach energii, prosument nie jest zwolniony z ponoszenia opłat stałych.
U prosumentów rozliczanych w pozostałych grupach taryfowych, opłata mocowa wyliczana jest od ilości energii pobranej w wybranych godzinach doby. Co prawda, zgodnie z przepisami ustawy o odnawialnych źródłach energii, od energii pobranej i rozliczonej z energią wprowadzoną do sieci (zbilansowanej) prosument nie uiszcza opłat za usługę dystrybucji, których wysokość zależy od ilości energii elektrycznej pobranej, ale opłata mocowa nie jest opłatą za usługę dystrybucji tylko płatnością wynikającą z obowiązków formalno-prawnych (parapodatkiem). Nie podlega więc zwolnieniu wskazanemu w ustawie.